کاربرد روش ‏VIKOR‏ در مدیریت و برنامه‌ریزی اجرای بندهای سنگی-ملاتی در ‏حوزه آبخیز یخلقان ماکو

یکی از مهمترین و ابتدایی­ترین مراحل ساخت سد، مکان­یابی احداث سازه می‌­باشد‌. مکان­یابی سازه‌های آبخیزداری از جمله تحلیل‌­های مکانی است که در صورت مدیریت صحیح، تاثیر فراوانی در کاهش هزینه­ فعالیت­های آبخیزداری دارد. تعیین ویژگی­های زیر­حوضه­ها و شناخت خصوصیات آن‌ها در حوزه آبخیز، برای اجرای صحیح سازه­های آبی از اهمیت بالایی برخوردار است. در صورت اجرای پروژه‌ها در مکان‌های نامناسب، علاوه بر هدر رفت سرمایه ملی، وقوع پدیده‌هایی نظیر سیلاب­های مهیب، سبب بدتر شدن شرایط حوضه‌ها خواهد شد. هدف این پژوهش، معرفی و تبیین روش­های سیستم پشتیبانی تصمیم­گیری در رتبه‌بندی زیر­حوضه­های بحرانی به‌منظور مکان‌یابی صحیح پروژه‌های آبخیزداری می‌باشد. در پژوهش حاضر، نه معیار موثر به منظور مکان‌یابی سدهای سنگی-ملاتی در ده زیرحوضه حوزه آبخیز یخلقان ماکو شناسایی و تعیین شدند. سپس معیارها به کمک ماتریس زوجی روش AHP وزن‌دهی و زیرحوضه‌ها با روش‌های TOPSIS و VIKOR جهت اجرای سدهای سنگی­-ملاتی اولویت­بندی شدند. با توجه به نتایج، مهمترین معیارهای موثر جهت مکان­یابی سدهای سنگی-ملاتی، مساحت زیرحوضه و معیار طول آبراهه اصلی با بیشترین وزن به‌ترتیب وزن­های 0.191 و 0.204 بودند. معیارهای فاصله روستا تا جاده نیز با کمترین وزن 0.033، پایین‌ترین اهمیت را به خود اختصاص دادند. در نهایت زیرحوضه‌­ها برای اجرای سدهای سنگی-ملاتی به کمک هر دو روش اولویت­بندی شدند و نتایج حاصل از هر دو روش، زیرحوضه­های یکسانی را به‌عنوان زیرحوضه­‌های بحرانی تعیین کردند.